Từ bỡ ngỡ đến cảm hứng: Nơi hành trình nghiên cứu bắt đầu
Bắt đầu hành trình nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học xã hội chưa bao giờ là dễ dàng. Với sinh viên, đặc biệt là những bạn lần đầu tiếp cận, việc hiểu và áp dụng lý thuyết, phát triển đề tài, hay tìm được phương pháp phù hợp luôn là một thử thách.
Nhằm tiếp thêm động lực và mở rộng tư duy học thuật cho sinh viên UEH, vào ngày 31/05/2025 vừa qua, Trường Công nghệ và Thiết kế (CTD) phối hợp cùng Khoa Thiết kế Truyền thông (SMD) đã tổ chức buổi seminar “Advancing Theoretical Development in Social Science Research: An Editorial Perspective”.
Sự kiện nằm trong chuỗi chương trình CTD Learning & Sharing – một sáng kiến học thuật của CTD nhằm thúc đẩy năng lực nghiên cứu khoa học trong sinh viên, thông qua các hoạt động trao đổi, kết nối và chia sẻ thực tiễn nghiên cứu.
Một buổi chia sẻ truyền cảm hứng từ chính người làm nghề
Dưới sự dẫn dắt của PGS.TS Ngô Viết Liêm – hiện đang công tác tại Đại học New South Wales (Úc) và là Tổng Biên tập của Australasian Marketing Journal (AMJ), một trong Top 20 tạp chí hàng đầu thế giới về Marketing (theo Scopus) – buổi seminar không chỉ là một bài giảng hàn lâm, mà là một cuộc đối thoại học thuật gần gũi và truyền cảm hứng.
Với phong cách truyền đạt sinh động, thầy đã đưa người nghe đi qua những góc nhìn thực tế trong nghiên cứu khoa học – nơi không chỉ dựa vào những công thức hay quy trình cố định mà còn đòi hỏi sự chủ động tư duy, sáng tạo, và dũng cảm vượt qua “vùng an toàn học thuật”.
Một trong những điểm khởi đầu quan trọng được thầy nhấn mạnh là: “Làm nghiên cứu bắt đầu từ việc xác định một tension – một sự mâu thuẫn, nghịch lý hoặc lỗ hổng trong hiểu biết hiện tại.” Đây chính là gợi mở để xây dựng một khung tham chiếu có định hướng (driven frame of reference), bắt nguồn từ một hiện tượng (phenomenon) có thật, thay vì chỉ đi tìm mô hình phù hợp.
Trong đó, hiện tượng nghiên cứu cần được lý giải thông qua những insight mang tính khái niệm (concept-based insights) – đòi hỏi sự liên quan (relevance) và chặt chẽ về mặt lý luận (rigor). Và để đạt được điều đó, sinh viên cần học cách chuyển hóa các trải nghiệm, cảm xúc, quan sát mang tính cảm xúc – nhận thức thành ngôn ngữ học thuật, có hệ thống.
Thầy Liêm cũng chia sẻ một cấu trúc tiêu chuẩn cho một bài báo khoa học (standard manuscript structure), gồm:
Introduction, Theory development, Research design, Findings, Implications, and What’s next?
Việc nắm vững cấu trúc này không chỉ giúp định hướng quá trình viết bài, mà còn là kim chỉ nam để phát triển tư duy nghiên cứu một cách có chiến lược và bền vững.
Một thông điệp nổi bật xuyên suốt buổi chia sẻ:
“Khi bắt đầu cảm thấy khó, có nghĩa là bạn đang đi đúng hướng để khai phá điều mới.”
— PGS.TS Ngô Viết Liêm
Với nghiên cứu khoa học, đó không chỉ là việc kế thừa khái niệm cũ, mà là khả năng bước qua giới hạn để tạo ra cái mới – như việc phải rời bỏ con đò để sang sông, mang theo những gì thực sự có giá trị.
Giá trị mang lại: Không chỉ là tri thức
Buổi seminar đã tạo nên một không gian học thuật cởi mở, nơi sinh viên được tự do đặt câu hỏi, trao đổi ý kiến và được lắng nghe một cách chân thành. Những câu chuyện thầy Liêm chia sẻ không chỉ giúp sinh viên hiểu hơn về cách làm nghiên cứu, mà còn truyền cảm hứng về sự kiên trì, tư duy độc lập và bản lĩnh học thuật – những yếu tố quan trọng cho hành trình dài phía trước.
Sinh viên hào hứng tham gia hỏi đáp, chủ động xin kết nối để học hỏi thêm, và lưu lại nhiều khoảnh khắc đẹp cùng thầy – minh chứng cho sức lan tỏa của một buổi chia sẻ thực sự chạm đến người học.
Tiếp tục hành trình khai mở tri thức
CTD và SMD sẽ tiếp tục mang đến những chương trình học thuật thiết thực và truyền cảm hứng như thế – nơi mà nghiên cứu không bắt đầu bằng mô hình, mà bắt đầu bằng sự tò mò, quan sát và lòng tin vào điều mình đang làm.
Hãy theo dõi các sự kiện tiếp theo trong chuỗi CTD Learning & Sharing, để không bỏ lỡ cơ hội phát triển tư duy nghiên cứu và kết nối với cộng đồng học thuật năng động tại UEH.
Tác giả: Trần Minh Thảo Nguyên
Biên tập viên nội dung: Lily Trang Nguyễn
Khoa Thiết kế Truyền thông, UEH
Thông tin liên hệ
Khoa Thiết kế Truyền thông – Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh
📍 Địa chỉ: B1.303 – 279 Nguyễn Tri Phương, P.8, Q.10, TP.HCM
📞 Điện thoại: 0969 513 308
🌐 Website: smd.ueh.edu.vn
📩 Email: smd@ueh.edu.vn
